Śledź nas na:



Potrzeba katechezy dorosłych

Konieczność katechezy

Dwa lata czekał Kościół na dokument ukazujący owoce Synodu w 1977r. W ciągu tego czasu ukazało się wprawdzie wiele artykułów poświęconych problematyce synodalnej, lecz nie mogły zaspokoić oczekiwań, odpowiedzi na wszystkie pytania. W dniu 16 października 1979 r. została podpisana przez Ojca św. Jana Pawła II Adhortacja apostolska do biskupów, kapłanów i wiernych całego Kościoła katolickiego o katechizacji w naszych czasach.

Dokument papieski szczególną uwagę poświęca omówieniu różnych grup chrześcijan potrzebujących katechezy. W słowach pełnych prawdziwej troski Ojciec św. mówi o środowiskach ludzi dorosłych. Wspomina o wszystkich, odgrywających jakąś rolę w życiu społecznym, o ochrzczonych, którzy nigdy nie otrzymali wychowania religijnego, o katechizowanych, ale zobojętnianych religijnie lub źle katechizowanych.

Ojciec św. pisze: Wspólnota chrześcijańska nie może prowadzić katechezy słabej z pominięciem bezpośredniego i wypróbowanego udziału dorosłych, zarówno tych, którzy w niej uczestniczą, jak i tych, którzy ją organizują.

Do grupy ludzi ukazujących potrzebę religijnego nauczania dorosłych dołączyli teolodzy, którzy tak ową potrzebę istnienia katechezy uzasadniają:

1. Polityka oświatowa we wszystkich prawie państwach dąży do umożliwienia szerokim kręgom społeczeństwa zdobycia średniego i wyższego wykształcenia. W związku z tym wykształcenie religijne nie może pozostać na poziomie podstawowym, ale winno równolegle wzrastać wraz z wykształceniem w dziedzinie nauk humanistycznych i przyrodniczych. Nie można dać pełnego wykładu wiary w katechizacji dzieci i młodzieży, gdyż zdolność percepcji w tym okresie rozwoju jest ograniczona.

2. Rozwój cywilizacji stawia przed wierzącymi wciąż nowe zagadnienia religijno-moralne domagające się rozwiązania. Przypomniał o tym Bernard Haring w czasie pobytu w 1971 r. na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Problemy nie mogą być omawiane w naszej obecnej katechizacji parafialnej, gdyż dzieci, a nieraz i młodzież nie mają całościowego ujęcia treści wiary albo też nie chcą się tymi zagadnieniami zajmować. Nie rozwiążą też sprawy kazania czy homilie. Cierpią one z powodu braku stałej katechizacji, bo dorośli nie są w pełni przygotowani do ich przyjęcia. Trzeba zatem zapewnić dorosłemu chrześcijaninowi stałą pomoc, by mógł rozwiązać swe problemy w duchu Ewangelii.

3. Obserwuje się stale przenikanie wiary i niewiary we współczesnym świecie, co jest wynikiem ukształtowania pluralistycznego społeczeństwa. Stąd zarówno wierzący, jak i niewierzący przeżywają zwątpienie odnośnie do swoich światopoglądów, powstałe podczas konfrontacji odmiennych postaw. Dojrzały chrześcijanin musi potrafić w tej sytuacji usprawiedliwić swoją postawę religijną.

4. Trzeba także podkreślić, że katechizacja dorosłych jest następstwem i koniecznością wynikłą z ustabilizowania się w Kościele praktyki chrztu niemowląt. Zakłada ona, bowiem obecność starszego pokolenia, zdolnego wziąć na siebie odpowiedzialność za rozwój łaski udzielonej na chrzcie św., w środowisku, w którym ochrzczone dziecko będzie się rozwijało. Rodzice nie mogą obarczyć obowiązkiem rozwijania wiary dziecka urzędowych katechetów, gdyż ostateczny kształt wierze dziecka nadaje otoczenie. Dlatego też obowiązkiem Kościoła jest zajęcie się dorosłymi, pouczanie ich i wychowywanie, by ich uzdolnić do kształtowania religijnego młodych chrześcijan.

5. Cały Kościół jest podmiotem aktywnym katechezy. To twierdzenie wynika­jące z pojęcia Kościoła jako społeczności zbawczej jest zgodne z zasadą andragogiki, która twierdzi, że cała społeczność jest odpowiedzialna za wychowanie swoich niedojrzałych członków ku pełnej dojrzałości. Katechizuje cała więc społeczność wierzących, a przede wszystkim parafia uczestnicząca w zgromadzeniu liturgicznym i obecna w świecie. Katechizacja dorosłych uzdalnia ją do tego zadania i uaktywnia laikat do dawania świadectwa żywej wiary.

Ostatnie dziesięciolecia nie były okresem łatwym dla katechizacji w Polsce. Przeżyliśmy rewolucję społeczną, a wraz z nią gwałtowne i doniosłe przemiany cywilizacyjne, społeczne, obyczajowe, moralne. Polak zmienił się i zmienia bardzo szybko, wielostronnie. Kościół w Polsce, a wraz z nim i katechizacja, nie były przygotowane na takie zmiany. Mimo tych trudności w duszpasterstwie polskim wysoki poziom osiągnęła katechizacja dzieci. Otwarta pozostaje jednak sprawa katechizacji młodzieży starszej, zwłaszcza katechizacji młodzieży pozaszkolnej i najbardziej zaniedbanej katechizacji dorosłych. Na katechizację dorosłych właściwie nie ma miejsca w schemacie dotychczasowych działań duszpasterskich.

 



Zobacz także